Türkiye’de ilk koronavirüs vakasının görülmesinin ardından vatandaşlar önlem amaçlı marketlere koştu. İlk etapta marketlere akın eden vatandaşlar rafları boşaltırken, herhangi bir evde kalma durumu için önlem almaya çalıştı. Tüm yetkili kurumlar böyle bir önleme gerek olmadığını, Türkiye’de gıda ve hijyenik ürün tedariğinde bir sıkıntı yaşanmayacağını kamuoyuyla paylaştı. Gıda perakendecileri, marketler, bakanlıklar, sivil toplum kuruluşları tüm birimler acil durum ilan ederek hem gereksiz fiyat yükselişi olmayacağını hem de böyle bir durum olması halinde gerekli yasal hakların kullanılacağını açıkladı.
BİR ANDA 37 TL OLDU
Açıklamalarla stok yapıp vatandaşa yüksek fiyat satmak isteyenlerin önünün de kesilmesi amaçlandı. Bu tedbirler ve çalışmalarla gereksiz fiyat yükselişinın önüne geçilirken, fiyat yükselişinı yaşandığı ürün grupları da oldu. Burada en dikkat çekenlerin başında ise et fiyatları yer aldı. Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin verilerine göre 16 Ocak’ta 32.5 TL olan karkas etin kilogram fiyatı, 13 Şubat’ta 34.5 TL’ye çıktı. 12 Mart’ta da fiyat 35.8 TL’ydi. 19 Mart’ta ise karkas etin kilogram fiyatı bir anda 37.1 TL’ye çıktı.
İSTEYENE ET VERİRİZ
Açıklama yapan zincir marketlerin temsilcileri, “Talep artınca bir anda fiyatlar yükselmeye başladı. Özellikle yerli besi hayvan bulmakta güçlük yaşamaya başladık. Kısa süre içinde fiyatların böyle yükselmesi normal değil. Elde hayvan varken bir anda yok denmeye başladı. Bu da haliye fiyat yükselişinı beraberinde getirdi. Zor şartlardan geçtiğimiz şu dönemlerde marketler olarak fiyatı yükseldirmak istemezdik ama aldığımız ürünün fiyatları artınca biz de fiyatlarımızı yukarı yönlü revize ettik. 3 gün öncesine nazaran kırmızı ete yüzde 7 ile yüzde 15 arasında zam yapmak zorunda kaldık” söyledi.
Karkas et fiyatlarının 36-37 TL seviyelerinde olduğunu ancak herhangi bir fırsatçılık yapılmadığını ifade eden Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç, “Bu fiyatların çok daha önce olması gerekiyordu. Çünkü üreticimiz hala para kazanamıyor. Yem fiyatları dahil tüm giderlerimiz yükseliyor. Gereksiz bir fiyat yükselişi yaşanmadı. Ayrıca et bulamadıklarını söyleyenlere de diyorum ki: ‘Ahırlarımız ağzına kadar hayvan dolu. Birliğimizi aradıkları zaman istedikleri kadar et gönderebiliriz. Bunlar marketlerin oyunu. Talep yükseldi üretici hayvan vermiyor diyerek, üretici üzerinde algı oluşturmaya çalışıyorlar. Kimse tedrigin olmasın. Biz isteyene istediği kadar ürün temin etmeye hazırız” ifadelerini kullandı.
Alışverişlerin yoğunlaşmasıyla ilk akla gelen ürünlerde fiyat yükselişi olup olmayacağıydı. Bu anlamda ilk fiyat yükselişi ette yaşandı. Karkas etin kilo-gramı 32’den 37 TL’ye yükseldi. Bu yükseliş vatandaşa yüzde 10 olarak yansıdı. Perakende noktaları et tedarikinde sıkıntı yaşadıklarını söylerken, çiftçiler, fiyat yükselişları ile üretici üzerinde algı yaratılmaya çalışıldığını söyledi.
