Çin imalat sanayiinde üretim yavaşlarken Apple başta olmak üzere birçok şirket üretime ara verdi. Çin’deki ekonomik büyümenin yüzde 1 düşmesi beklenirken, bu durum Türkiye’ye yarayacak.
Özellikle kozmetikten mobilyaya, tekstilden demir çeliğe, gıda ürünlerinden turizme kadar birçok sektörde talepler Türkiye’ye kaymaya başladı. Gelen siparişlerle birlikte sanayi üretiminde çarklar hızlanırken, imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı artıyor.
KOZMETİKTE SİPARİŞLER DÖRT KAT ARTTI
Türk-Amerikan İş Adamları Derneği (TABA-AmCham) Genel Başkanı Ali Osman Akat, ABD-Çin arasındaki ticaret savaşları ve yeni tip koronavirüs salgını sebebiyle tedarik sürecinde aksamalar yaşandığını belirterek “Kimya, mobilya, oyuncak, plastik, tekstil, ayakkabı, deri, lastik, seramik gibi sektör ve ürünler, Türk markalarının ABD pazarına girişi ve tutunması için önemli bir kanal oluşturabilir. Çin’den ithal edilen ürünlerde bu virüsün taşınabileceği algısı nedeniyle bu ülke mallarına karşı direnç oluşmaya başladı, bu da siparişlere yansıyor. Hatta kendi şirketim Lactone’un faaliyet alanı olan kozmetik sektöründe son 15 günde siparişlerimiz neredeyse 4 kat yükseldi.
Sadece ABD değil, Avrupa’dan gelen siparişlerde de yükselme oldu. Bu kadar kısa sürede böyle bir etki göstermesi bize önümüzdeki günlerde Çin ithalatının diğer ülkelere daha fazla kayacağı sinyallerini veriyor” söyledi.
Akat, Türkiye ile ABD arasında 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefinin bulunduğuna işaret ederek, Çin’deki bu açığın söz konusu hedefin yakalanmasında bir basamak olabileceğini belirtti.
ORTAYA ÇIKAN AÇIĞI TÜRKİYE KARŞILAYABİLİR
Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, Çin’in oluşturduğu boşluğu Türkiye’nin rahatlıkla kapatabileceğini söyledi. Çin’in dünya çelik sektörünün en büyük oyuncusu olduğuna işaret eden Aslan, koronavirüs salgını sebebiyle yeni yıl tatilinin 2 Şubat tarihine kadar uzatıldığını, buna ek olarak da Çin’in birçok eyaletinde faaliyet gösteren firmaların 9 Şubat’a kadar kapalı olacağına ilişkin açıklamalar yapıldığını hatırlattı.
Aslan, bu gelişmelere istinaden Çin’de üretim, tüketim ve ihracata yönelik azalmalerin görülmesinin muhtemel olduğunu belirtti. Çin’in 2019 yılında yüzde 8,3’lük yükseliş ile 1 milyar tona yakın seviyede sıvı çelik üretimi gerçekleştirdiğini kaydeden Aslan “Koronavirüsün oluşturduğu etki ile Çin’in çelik sektörü nezdinde aktif olduğu pazarlarda payının düşmesi muhtemeldir. Bu durum Türkiye için avantaj oluşturabilir” diye konuştu.
TEKSTİLDE TAM KAPASİTE ÜRETİM
Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) Genel Başkanı Anıl Alirıza Şohoğlu özellikle tekstilde kapasite kullanım oranında ciddi yükseliş beklendiğini belirterek şunları kaydetti: Tekstil sektöründe yüzde 82 civarında olan kapasite kullanımı daha da yukarılara çıkacak. Aynı durum otomotiv endüstrisi ve yan sanayi imalatları içinde geçerli. Virüsün Uzak Doğu bölgesinde etkisinin artması durumunda özellikle Avrupa piyasalarından siparişlerin Türkiye’ye yönlenmesi büyük bir ihtimal olarak görünmektedir. Virüsün etkisini attırması ve salgının yayılması durumunda; dünya genelinde öncelikle demir çelik olmak üzere ham madde fiyatlarında da etkisi olacağı aşikârdır.
Virüs faizi eritecek
Geçtiğimiz yıl ticaret savaşları, Brexit, Suriye, İran ve Irak gibi ülkelerdeki gelişmelerin etkisiyle 51 merkez bankası faiz indirimine gitmişti. Buna rağmen alınan tedbirler yetersiz kalırken piyasalar 2020’ye de kötü giriş yaptı. Çin’de ortaya çıkan ve hızla yayılan koronavirüs, Trump’ın sözde Orta Doğu barış planı ile artan jeopolitik riskler merkez bankalarının bu yıl da faiz indirimine devam etmesini beraberinde getirirken, ocak ayında Türkiye, Azerbaycan, Malezya, Arjantin, Güney Afrika, Sri Lanka, Ukrayna, Kenya ve Makedonya olmak üzere 9 merkez bankası gösterge faiz oranını düşürdü. Şubat ayının ilk faiz indirimi ise Tayland’dan geldi.
Geçen yıla 3 faiz artırımı beklentisiyle başlayan Fed, ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret politikaları, küresel ekonomideki yavaşlama ve jeopolitik risklerdeki yükseliş sonrası yılın ikinci yarısı itibarıyla faiz indirimi sinyali verdi. ECB ise geçen yıl mevduat faiz oranlarını 10 baz puan indirerek aylık 20 milyar avroluk varlık alım programına başladı.
2,5 milyar dolarlık ek sipariş
Koronavirüs sonrası Çin’den sebze ve meyve alımını azaltan Rusya, rotasını Türkiye ve Fas’a çevirirken, mobilya sektöründe 1 milyar dolar, tekstilde ise 1,5 milyar dolarlık ek katkı olacağı tahmin ediliyor. Çin’de üretimin durması züccaciye gibi bazı sektörlerde ise yerli üretimi artıracak. Turizm tarafında özellikle Malezya, Endonezya gibi ülkelerin Türkiye’ye yönelmesi, Rus ve Avrupalı turist sayısında da yükseliş olması bekleniyor.
Çin’de ortaya çıkan ve yaklaşık 700 kişinin ölümüne sebep olan koronavirüs küresel ekonomiye de damgasını vurdu. Bazı Avrupalı giyim firmaları üretimlerine Türkiye’de devam etmek için görüşmelere başladı. 2 milyar dolara kadar yeni sipariş öngörülüyor. Kozmetik sektöründe de son 15 günde siparişler 4 kat yükseldi.
