Türkiye’deki kaz varlığının yüzde 25’ine sahip Kars’ta işletme sahipleri, kaz fiyatlarının standart olmasını ve kaz çiftlikleri kurularak kaz üretiminin yaygınlaştırılmasını istiyor.
Ercüment Daşdelen – Türkiye’deki kaz varlığının yüzde 25’ine sahip Kars’ta işletme sahipleri, kaz fiyatlarının standart olmasını ve kaz çiftlikleri kurularak kaz üretiminin yaygınlaştırılmasını istiyor.
Kars’ın özellikle köylerinde beslenen kazlar, havaların soğumasıyla birlikte kesilerek satışa sunuldu.
Geçen yıl tanesi 60 liradan satılan kazın fiyatının bu yıl 90 lira olması işletme sahiplerini zor durumda bıraktı.
Kaz ürünlerinin köylünün tekelinde olduğunu ileri süren işletme sahipleri, Eti az olan kazların da yüksek fiyattan satıldığını belirterek, kaz fiyatlarının standart olması gerektiğini bildirdi.
Kaz Eti satıcılığı yapan Soner Adeşoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yeni yılla birlikte kesilen kazları satışa sunduklarını belirterek, köylerde sadece aile bütçesine katkı amacıyla kaz yetiştiriciliği yapıldığını söyledi.
Kazcılığın yörede daha da gelişmesini istediklerini belirten Adeşoğlu,
“Özellikle Kars’ta kazcılık üzerine besi çiftliklerinin kurulmasının şart olduğunu düşünüyorum. İlimizde şu anda vatandaşların kaz etine rağbeti yaşam şartlarına göre biraz düşük” diye konuştu.
Adeşoğlu, Ankara, İstanbul, Aydın, İzmir gibi şehirlerde yöresel kaz gecesi yapan derneklerin kendilerinden kaz Eti talep ettiğini belirterek, “Pazarlama sorunu olduğu için farklı illerden gelen kaz Eti taleplerini kargoyla gönderiyoruz” dedi.
Kazevi lokantası işletmecisi Nuran Özyılmaz da kaz yemeğinin Kars’ın özel bir yemeği olduğunu, her menüye kaz yemeğinden oluşan çeşitler koyduklarını söyledi.
Özyılmaz, şöyle konuştu:
“Yerli ve yabancı konuklarımıza kaz Eti servis ediyoruz. Ancak kaz Eti fiyatları çok yükseldi, köylünün tekelinde olan bir ürün haline geldi. Her geçen gün kaz fiyatları artmakta ve köylerde aile bütçesine katkı sunmak isteyen yetiştiriciler kazın nasıl olsa satılacağı düşüncesinde. İlimizde standart kaz üretme çiftliği olmadığı için kazların et verimleri düşük oluyor. İşletmeci olarak kaz etinin fiyatlarının standart olmasını istiyoruz. Kaz üretme çiftliği olursa et ve yumurta verimi daha fazla olacaktır.”
Yurt dışında kaz çiftlikleri bulunduğunu belirten Özyılmaz, “Yurt dışında en iyi kaz üretme tesislerini gezdim. Kesimhaneleri, çiftlikleri, tüy fabrikaları, yumurta kuluçkalarını gördüm. Bizde yılda bir kaz 15-20 civarında yumurta yaparken yurt dışındaki tesislerde bu sayı 70’i buluyor. Verim artınca sayı çoğalır ve maliyet düşer. İlimizde de kaz üretiminin hayvancılıktan sonra bir sektör olmasını istiyoruz” diye konuştu.
-“Bilinçli üretici kitlesi oluşturulmalı”-
Kars-Ardahan-Iğdır Veteriner Hekimler Odası Başkanı Prof. Dr. Yavuz Öztürkler, ilde kaz üretiminin geliştirilmesi için sivil toplum kuruluşlarının girişimleriyle “Kazcılığı Geliştirme Platformu”nun oluşturulmasının şart olduğunu söyledi.
Kazın sadece etinin değil iç organlarının, tüyünün, özellikle de ciğerinin ayrı pazarlanması gerektiğini ifade eden Öztürkler, bölgedeki kalkınma ajanslarının da desteğiyle modern kaz işletmeleri kurulmasını önerdi.
Kazın sadece yerel piyasada veya gurbette yaşayan hemşehrilerin tükettiği geleneksel bir mamul olmaktan ziyade tavuk sektöründeki gibi sektörel bir duruma gelmesinin sağlanması gerektiğini ifade eden Öztürkler, “Bu aşamaya gelmek uzun zaman ve emek isteyeceği için şimdiden birtakım başlangıçlar gerçekleştirilmelidir” dedi.
Kaz üreticileri birliği kurularak fiyatta taraftar ve bilinçli üretici kitlesi oluşturulması gerektiğini söyleyen Öztürkler, şunları kaydetti:
“Hayvancılığın her kolunda olduğu gibi kazcılıkta da bilinçli yetiştiricilik önemlidir. Kazlarda verimin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Damızlık kaz yumurtası ve palazı elde edilmesi için kazcılık istasyonları kurularak köylerdeki ailelere yumurta ve kaz palazı verilmelidir. Kazlarda palaz ölümleri veya genç ölümlerini azaltmak için hastalıklarla mücadele, bakım ve besleme yöntemleri yetiştiricilere öğretilmelidir. Kazlarda tohumsuz yumurta oranlarını azaltmak için damızlık kaz istasyonlarında uzmanlar tarafından anaç ve ergin erkek kaz temini sağlanmalıdır.”
Kazcılığın geliştirebilmesi için Kars Kazcılık İstasyonu’nun yeniden organize edilerek hizmete açılmasını öneren Öztürkler, “Kars’ta daha fazla kaz üretimi ve fiyatının standart olması için kaz üreticileri birliği ya da kooperatifi kurulmalıdır” dedi.
– Kars
ben afyon da taşıyorum hersene yaklaşık 150 tane kaz yetiştiriyorum fakat pazar sıkıntısı var satış yapamıyorum agustos eylül dönemine yetişen kazkarı almak istiyenlerle irtibat kurmak isterim isterlerse busayıdan fazlasınıda bulurum temizlenmiş şekilde adreslerine kargoyla göndeririz tuncaycankurt.1400@hotmail.com ulaşa bilirsiniz