Et fiyatlarını aşağıya çekmek için canlı sığır ithal ediliyor. Ama fiyatlar bir türlü gerilemiyor. Bugüne kadar ne kadar ithalat yapıldı… Kim bu sığırları getiriyor? Getirilen sığırlar bizim iç talebin yüzde kaçı büyüklüğünde?
Bunları öğrenmek istedim. Bulabildiğim bilgileri sayın okuyucularıma arz edeceğim.
Bizde talebin canlı olduğu yıllarda, yılda 1 milyon 630 bin baş sığır kesilir. Sığır başı ortalama 196 kg. Karkas et ağırlığı ile, yılda 320 bin ton sığır eti elde edilir.
Bugüne kadar canlı sığır ithali için açılan 3 ihale ile 62 bin ton canlı sığır ithaline izin verildi. Bu ise yaklaşık 100-120 bin baş sığır ve 30-35 bin ton karkas et demektir.
Anlaşıldığı kadarıyla şimdiye kadar bizim normal dönemlerdeki iç sığır eti talebimizin yüzde 7-10’u dolayında bir ithalata izin verilmiş bulunuyor.
4 Mayıs 2010 tarihinden bu yana 6 ihale yapıldı. İlk 2’si iptal edildi. Son 4 ihalenin biri besilik canlı hayvan ihalesi, 3’ü kasaplık canlı sığır ihalesi idi.
İthalat 261 milyon dolar
Dört ihaleyi de Hijazi grubu kazandı. Hijazi grubuna getirdiği ve getireceği sığırlar için 261 milyon dolar ödeniyor.
Et Balık Kurumu’nun açtığı ihalelerde tüm rakiplerini alt ederek, tek sığır satıcısı duruma gelen Hijazi grubu kimdir? Bu grubun Türkiye’deki ortakları kimlerdir?
Ali Ekber Yıldırım’ın Dünya’da yayınlanan araştırmasından öğreniyoruz ki, 1985 yılında kurulan Hijazi&Ghosheh Groupe’un yönetim merkezi Ürdün’de. Büyük bir canlı hayvan tedarikçisi. Her türlü etin ticaretini yapıyor. Kurban Bayramı dönemlerinde Suudi Arabistan’a hayvan tedarik ediyor.
Al Maraai isminde günde 20 ton et işleyen bir yan kuruluşa sahip.
Hijazi grubunun her biri 2.500 büyük baş hayvan kapasiteli 15 dolayında gemisi var. Bu gemiler deniz üzerinde gezinen besi çiftlikleri. Talebe göre gemiler, satış bölgelerine sevk ediliyor.
Hijazi ile rekabet zor
Hijazi grubu Türkiye’ye Uruguay’dan satın aldığı sığırları getiriyor. Rakipleri ihaleyi kazanır ise Uruguay’a giderek sığır temin etmek, sığırları gemilere yüklemek, Türkiye’ye getirmek zorunda. Halbuki Hijazi grubu, bu alımı daha önce ve de büyük ölçekli yapmış durumda. Büyük ölçekli alım yaptığından maliyet avantajına sahip. Hayvanlar gemide beslenmekte olduğundan kısa sürede teslim avantajına sahip.
Bu avantaj ise firmaya, Arap ülkelerinde kilosu 2.6 dolara sattığı canlı sığır etini Türkiye’de Et ve Balık Kurumu’na 3.8 -4.0 dolardan satma imkânını veriyor.
Anlaşıldığı kadarıyla hükümet canlı sığır ithal etmeye devam edecek. Bugüne kadar fiyat tanzimi için yapılan ithalat bundan sonra arz açığını kapatmak, talebi karşılamak için devam edecek. Ve de açılacak ihalelerde Hijazi grubu Türkiye’nin tek ve rakipsiz sığır eti tedarikçisi konumunu sürdürecek.
Hijazi Grub’un kim olduğunu, gücünü öğrendim de Türkiye’de temsilcisi veya ortağı kimdir onu bir türlü öğrenemedim. Türkiye’de bu kadar büyük iş yapan bir grubun mutlaka bir temsilcisi veya ortağı vardır.
Paylaş :
Yurt içi piyasası yükselmekte dışardan gelen etler piyasada olumlu etki oluşturacaktır fakat üreticimiz zor durumda kalacak.